टोकियो ते पॅरिस… गोल्ड आणि सिल्वर! नीरज चोप्रा कसा बनला ऑलिम्पिकमधील भारताचा सर्वात मोठा ॲथलीट?

7 ऑगस्ट 2021.. ही तीच तारीख होती, जेव्हा नीरज चोप्रानं टोकियो ऑलिम्पिकमध्ये भारतासाठी सुवर्णपदक जिंकलं. या पदकासह नीरज एका रात्रीत भारताचा सर्वात मोठा स्टार ॲथलीट बनला. भारताच्या ॲथलेटिक्स (ट्रॅक आणि फील्ड) इतिहासातील हे पहिलंच पदक होतं. नीरजच्या सुवर्णपदकानं भारतात भालाफेकीची क्रेझ निर्माण झाली. नीरजनंतर किशोर जेना, डीपी मनूसारखे भालाफेकपटू पुढे आले. किशोरवयीन जेनानं पॅरिस ऑलिम्पिकसाठी कोटा देखील मिळवला, परंतु अंतिम फेरीत स्थान हुकलं.

नीरजच्या आधी असे अनेक खेळाडू होते, जे ॲथलेटिक्समध्ये भारतासाठी पदक जिंकण्याच्या अगदी जवळ आले होते. मिल्खा सिंग 1960 रोम ऑलिम्पिकमध्ये 400 मीटर शर्यतीत चौथ्या स्थानावर राहिले होते. त्यांचं पदक अवघ्या 0.1 सेकंदाच्या फरकानं हुकलं होतं. तर पीटी उषा 1984 लॉस एंजेलिस ऑलिम्पिकमध्ये ॲथलेटिक्समध्ये पदक जिंकण्याच्या जवळ होती. ती 400 मीटर हर्डल्सच्या अंतिम फेरीत चौथ्या स्थानी राहिली. तिचं कांस्यपदक सेकंदाच्या फक्त 1/100 भागानं हुकलं. नीरजनं टोकियोमध्ये सुवर्णपदक जिंकून भारताला आशा दिली की भारतीय खेळाडूंमध्येही क्षमता आहे.

नीरज चोप्रानं जेव्हा टोकियोमध्ये सुवर्णपदक जिंकलं, तेव्हा त्यानं मिल्खा सिंग यांचं स्वप्न पूर्ण केलं. नीरजनं सुवर्णपदक जिंकण्याच्या काही महिन्यांपूर्वीच मिल्खा सिंग यांचं निधन झालं होतं. जोपर्यंत मिल्खा जिवंत होते, तोपर्यंत त्यांचं स्वप्न होतं की, एखादा भारतीय ॲथलेटिक्समध्ये पदक जिंकेल. आता नीरजनं पॅरिसमध्ये रौप्य पदक जिंकत इतिहास घडवला आहे. तो ॲथलेटिक्समध्ये दोन ऑलिम्पिक पदक जिंकणारा पहिला भारतीय खेळाडू ठरला आहे.

8 ऑगस्ट 2024 रोजी पॅरिस नीरजनं 89.45 मीटर भालाफेक करून भारतासाठी रौप्य पदक जिंकलं. त्याचवेळी पाकिस्तानच्या अर्शद नदीमनं 92.97 मीटर भालाफेक करून सुवर्णपदक जिंकलं. ग्रेनेडाच्या अँडरसन पीटर्सनं 88.54 मीटर भालाफेक करून कांस्यपदक जिंकलं.

नीरजनं यापूर्वी टोकियो ऑलिम्पिकमध्ये 87.58 मीटर अंतरावर भालाफेक करून सुवर्णपदक जिंकलं होतं. यावेळी त्यानं पॅरिसमध्ये टोकियोतील थ्रोपेक्षा चांगली कामगिरी केली, पण त्याला रौप्यपदकावर समाधान मानावं लागलं. आता नीरजसमोर आव्हान आहे 90 मीटरचा अडथळा पार करण्याचं. त्यानं आपल्या कारकिर्दीत एकदाही हा अडथळा पार केलेला नाही.

भालाफेकचा विश्वविक्रम चेक प्रजासत्ताकच्या खेळाडूच्या नावावर आहे. तीन वेळाचा विश्वविजेता आणि ऑलिम्पिक चॅम्पियन ॲथलीट जॅन झेलेझनी यानं 1996 मध्ये जर्मनीतील ॲथलेटिक्स स्पर्धेत 98.48 मीटर फेक करून विश्वविक्रमाची नोंद केली होती, जो आजतागायत कायम आहे.

हेही वाचा – 

नीरज चोप्रा फायलनमध्ये दुखापतीसह खेळत होता, उघड केलं मोठं गुपित!
“तो पण माझ्या मुलासारखाचं… “, नीरजच्या आईने पाकिस्तानच्या अर्शद नदीमवर केला प्रेमाचा वर्षाव
भारताच्या पाच पदकांवर पाकिस्तानचा एक ‘सुवर्ण’ भारी, पदकतालिकेत भारताला मोठा धक्का