५०व्या दशकात क्रिकेटविश्वात सर फ्रॅंक वॉरेल, सर एवर्टन वीक्स आणि सर क्लाइव्ह वाल्कॉट ही फलंदाजी तिकडी ‘थ्री डब्ल्यू’ नावाने प्रसिद्ध होती. वेस्ट इंडिजच्या या तीनही दिग्गजांचा बारबाडोस येथे ऑगस्ट १९२४ ते जानेवारी १९२६, म्हणजे जवळपास १८ महिन्यांच्या कालावधीत जन्म झाला होता. विशेष म्हणजे, या तिघांनीही एकाच वर्षी १९४८ला वेस्ट इंडिज कसोटी संघात पदार्पण केले होते. जरी आज हे तीनही दिग्गज या जगात नाहीत, तरी वेस्ट इंडिज संघाला क्रिकेटविश्वात नाव मिळवून देण्यासाठी या तिघांनी दिलेल्या योगदानाला कोणीही विसरू शकत नाही.
काल (१ ऑगस्ट) वेस्ट इंडिजच्या या ‘थ्री डब्ल्यू’मधील वयाने आणि माणूसकीने सर्वात मोठ्या असणाऱ्या दिग्गजाचा वाढदिवस आहे. सर फ्रँक वॉरेल, असे त्यांचे नाव आहे. १९६० पासून ते १९६३ पर्यंत वेस्ट इंडिज कसोटी संघाचे नेतृत्त्व करणारे वॉरेल हे वेस्ट इंडिज संघाचे पहिले नियमित कृष्णवर्णीय कर्णधार होते. १९६० पूर्वी तेथे श्वेतवर्णीय अर्थांत गोऱ्यांचा राज होता. Sir Frank Worrell Birthday Special
१९४८ साली ‘ब्लॅक ब्रॅडमन’ नावाने प्रसिद्ध असणाऱ्या जॉर्ज हेडली यांना कर्णधार बनण्याची संधी मिळाली होती. पण, केवळ एका कसोटी सामन्यासाठी त्यांना संघाचे नेतृत्त्व करण्याची जबाबदारी देण्यात आली होती. परंतु, वॉरेल यांनी १५ कसोटी सामन्यात वेस्ट इंडिज संघाचा कर्णधार बनून हे सिद्ध करुन दाखवले की, एक कृष्णवर्णीय व्यक्तीही उत्कृष्टपणे आपल्या संघाची कमान सांभाळू शकतो. त्यांनी नेतृत्व केलेल्या १५ कसोटी सामन्यांपैकी ९ सामन्यांत संघाला विजय मिळाला होता.
फक्त वेस्ट इंडिज संघातील खेळाडूंनी नव्हे तर विरुद्ध संघातील दिग्गजांनीही वॉरेल यांच्या खेळीची आणि नेतृत्त्वाची प्रशंसा केली होती. वॉरेल हे जेवढे उत्तम क्रिकेटपटू होते, तेवढेच ते एक आदर्श व्यक्तिमत्त्वही होते. एका क्रिकेटपटूचे जीवन केवळ मैदानापर्यंतच सीमीत नसते. तर, तो देशासाठी आणि समाजासाठीही खूप काही करु शकतो, असा वॉरेल यांच्या जीवनाचा उद्देश्य होता.
मार्च १९६२ ला भारतीय संघ वेस्ट इंडिज दौऱ्यावर होता. कसोटी मालिकेतील तिसरा सामना चालू होता. पहिल्या २ कसोटी सामन्यांनंतर भारतीय संघाने बारबाडोस विरुद्ध एक कोलोनियल गेम खेळला. या सामन्यादरम्यान वेस्ट इंडिजच्या तूफानी गोलंदाज चार्ली गिफ्रिथचा बाउंसर भारतीय संघाचे कर्णधार नरी कॉन्ट्रॅक्टर यांच्या डोक्याला लागला. त्यामुळे त्यांना बरीच दुखापत झाली. लगेच त्यांना दवाखान्यात नेण्यात आले. गंभीर दुखापत झाल्यामुळे त्यांचे ऑपरेशन करावे लागणार होते आणि त्यासाठी मोठ्या प्रमाणात रक्ताची आवश्यकता होती.
अशात वॉरेल यांनी पुढाकार घेतला आणि कॉन्ट्रॅक्टर यांना रक्त देण्याचा निर्णय घेतला. हे पाहून दोन्ही संघातील खेळाडू पुढे आले. तसेच स्टाफमधील इतर लोकांनीही रक्तदान केले. परिणामत: कॉन्ट्रैक्टर यांचा जीव वाचला. परंतु, ते पुढे कसोटी क्रिकेट खेळू शकले नाहीत. आजही सर फ्रँक वॉरेल यांच्या परोपकाराला कॉन्ट्रॅक्टर आणि त्यांच्या कुटुंबातील सदस्य विसरु शकले नाहीत. ऑगस्ट १९६३ साली वॉरेल कसोटी क्रिकेटमधून निवृत्त झाले. पण, नशीबाचा खेळ पहा ना, आपले रक्त देऊन विरुद्ध संघाच्या कर्णधाराचा जीव वाचवणाऱ्या या सज्जन क्रिकेटपटूचा ब्लड कँन्सरमुळे मृत्यू झाला. १९६७ साली वयाच्या केवळ ४२व्या वर्षी वॉरेल हे जग सोडून गेले.
बंगाल क्रिकेट असोसिएशन (सीएबी) वॉरेल यांच्या सन्मानार्थ १९८१पासून दरवर्षी आपला स्थापना दिवस (३ फेब्रुवारी) हा ‘सर फ्रँक वॉरेल दिवस’ म्हणून साजरा करतात. या दिवशी सीएबी त्यांच्या आसपासच्या परिसरासह वेगवेगळ्या जिल्हांमध्ये रक्तदान शिबीर आयोजित करते. रक्तदान करणाऱ्या व्यक्तिंना प्रसिद्ध क्रिकेटपटूंनी सही केलेले प्रमाणपत्र दिले जाते.
तसेच, कॅरेबियातील अनेक बेटांना एकत्रित करत वेस्ट इंडिज संघ बनवण्यात वॉरेल यांनी महत्त्वाची भूमिका निभावली होती. त्यामुळे बारबाडोसने आपल्या टपाल तिकिट आणि चलनी नोटेवर सर फ्रँक वॉरेल यांचे फोटो छापले होते. तेथील ५ डॉलरच्या नोटवर वॉरेल यांचा फोटो दिसून येतो. शिवाय, वेस्ट इंडिज आणि ऑस्ट्रेलिया संघात ‘फ्रँक वॉरेल ट्रॉफी’ कसोटी मालिका खेळली जाते.
आंतरराष्ट्रीय क्रिकेटमध्ये वॉरेल यांनी ५१ कसोटी सामन्यात ३८६० धावा केल्या आहेत. यात त्यांच्या ९ शतकांचा आणि २२ अर्धशतकांचा समावेश आहे. तसेच त्यांनी ६९ विकेट्सही चटकावल्या आहेत. देशांतर्गत क्रिकेटमध्ये वॉरेल यांनी एकूण २०८ प्रथम श्रेणी सामने खेळले होते. यामध्ये त्यांनी १५०२५ धावा आणि ३४९ विकेट्स घेतल्या होत्या. वॉरेल हे प्रथम श्रेणी क्रिकेटमध्ये २ वेळा ५००पेक्षा जास्त धावांची भागिदारी करणारे पहिले फलंदाज आहेत. त्यांच्याव्यतिरिक्त असा विक्रम केवळ रविंद्र जडेजाने केला आहे.
महत्त्वाच्या बातम्या –
कोरोना व्हायरस असूनही आयपीएल २०२० होणार सुपर-डूपर हिट; जाणून घ्या कारण…
‘भारताला विश्वचषक जिंकून देऊनच निवृत्त होणार’, पहा कोण म्हणतंय
चेन्नई सुपरकिंग्ज संघाचे प्रशिक्षण होणार या देशात?
ट्रेंडिंग लेख –
लग्न न करताच वडील होणारे हे आहेत ४ क्रिकेटपटू
आयपीएल २०२० ठरु शकतो या ५ खेळाडूंचा शेवटचा आयपीएल हंगाम
संघाला कठीण परिस्थितीतून सावरणारे ५ गोलंदाज, ज्यांनी शेवटच्या षटकात दिल्या ६ पेक्षाही कमी धावा