मुंबई । कोरोना दरम्यान इंडियन प्रीमियर लीग (आयपीएल) 19 सप्टेंबर ते 10 नोव्हेंबर दरम्यान युएईमध्ये होणार आहे. प्रेक्षकांशिवाय जैव-सुरक्षित वातावरणात प्रथमच ही स्पर्धा खेळली जाईल. कोरोनामुळे झालेला एक मोठा बदल म्हणजे गोलंदाज चेंडूला चमक येण्यासाठी लाळ वापरू शकणार नाहीत. तथापि, या नियमात दोन कारणास्तव फारसा प्रभाव होणार नाही …
1. व्हाइट चेंडू दोन षटकांसाठी स्विंग करते
जर चेंडूला लाळ लावत नसेल तर गोलंदाजांना स्विंग करण्यात अडचण येते. तथापि, टी -20 सारख्या स्वरूपात हे एक आव्हान नाही. चेन्नई सुपर किंग्जचा वेगवान गोलंदाज दीपक चाहरही असेच सांगत आहे.
तो अलीकडेच म्हणाला होता की, पांढरा चेंडू फक्त 2 षटकातच स्विंग होतो. जर तेथे चांगली विकेट असेल तर तो 3 षटकांसाठी स्विंग करेल. यामुळे चेंडूची चमक राखण्याची फारशी गरज नाही. सनरायझर्स हैदराबादचा गोलंदाज भुवनेश्वर कुमार असेच म्हणतोय की, ‘लाळ न वापरल्याने केवळ रिव्हर्स स्विंग करण्यात अडचणी येतील.’
2. युएईमधील धिम्या खेळपट्ट्या
युएईत अबुधाबी, दुबई आणि शारजाह येथे आयपीएल सामने होणार आहेत. येथे खेळपट्ट्या धिम्या आहेत. म्हणजेच फिरकीपटूंसाठी फायदेशीर आहे आणि स्विंग करणार्या वेगवान गोलंदाजांना इथे फारशी मदत मिळणार नाही. यामुळे, चेंडूवर लाळ न लावण्याच्या नियमांवर परिणाम होणार नाही. 2014 मध्ये जेव्हा युएईमध्ये आयपीएलचे 20 सामने झाले होते तेव्हा एकाच सामन्यात दोन्ही डावांमध्ये 200 पेक्षा जास्त धावांची नोंद झाली होती, तर 12 वेळा 160 पेक्षा जास्त धावा केल्या होत्या.
यावेळी आयपीएलमधील इतर बदल काय असतील?
नोबॉलवर असणार तिसऱ्या पंचांची नजर
आयपीएलमध्ये प्रथमच थर्ड अंपायर म्हणजेच तिसऱ्या पंचांचे गोलंदाजाच्या नो बॉलवर लक्ष असेल. मैदानावरील पंचाचे काम तिसरे पंच करतील. गेल्यावर्षी भारत-वेस्ट इंडीज वनडे मालिकेतही त्याची चाचणी झाली होती.
अमर्यादित कोरोना सब्स्टीट्यूट
आयपीएल गव्हर्निंग कौन्सिलने यंदाच्या हंगामात अमर्यादित कोरोना सबस्टिट्यूशनलाही मान्यता दिली. म्हणजेच, एखादा खेळाडू स्पर्धेत कोरोना पॉझिटिव्ह ठरला तर संघ त्याच्या जागी दुसर्या खेळाडूला खेळवण्यास सक्षम असेल. नियमानुसार फलंदाजाच्या बदली फलंदाज आणि गोलंदाजांची जागा गोलंदाज घेऊ शकेल.
कन्सक्शन नियम देखील लागू होतात
या आयपीएल हंगामात प्रथमच कन्कशन सबस्टीट्यूट नियम लागू होईल. म्हणजेच, जर एखादा खेळाडू गंभीरपणे दुखापतग्रस्त झाला असेल किंवा डोक्याला मार लागला असेल तर दुसर्या खेळाडूला पर्याय म्हणून संघात समाविष्ट केले जाऊ शकते. या नियमातही फलंदाजाची जागा फलंदाज आणि गोलंदाजांची जागा फक्त गोलंदाज घेऊ शकेल. हा नियम सर्वप्रथम 2019 अॅशेस मालिकेत लागू झाला.
चीअरलीडर्स आणि चाहते स्टेडियममध्ये नसतील
आयपीएलच्या इतिहासात प्रथमच कोरोनामुळे रिक्त स्टेडियमवर सामने खेळले जातील. स्टेडियममध्ये चाहत्यांचे आणि चिअर लीडर्सचे प्रोत्साहन मिळणार नाही. तथापि, फ्रेंचायझी मेगा स्क्रीनवर चीअरलीडर्स आणि चाहत्यांचे रेकॉर्ड केलेले व्हिडिओ प्ले करण्याची तयारी करत आहेत.
जैव-सुरक्षित वातावरण म्हणजे काय?
हे असे वातावरण आहे, ज्यात राहणार्या व्यक्तीचे बाह्य जगापासून पूर्णपणे संपर्क तोडले जाते. म्हणजेच आयपीएलमध्ये भाग घेणारे खेळाडू, सहाय्यक कर्मचारी, सामनाधिकारी, हॉटेल स्टाफ आणि कोरोना टेस्ट करणार्या मेडिकल टीमलादेखील विहित मर्यादेपेक्षा पुढे जाण्याची परवानगी नाही. कोणत्याही बाहेरील व्यक्तीलाही भेटू शकत नाही.
आयपीएलमधील जैव-सुरक्षित वातावरण तोडण्यासाठी शिक्षा
जैव-सुरक्षित नियम तोडणार्यांना आयपीएलच्या आचारसंहितेखाली शिक्षा देण्यात येईल. खेळाडूला काही सामने खेळण्यापासून प्रतिबंधित देखील केले जाऊ शकते. आरसीबीसह काही संघांनी यापूर्वीच इशारा दिला आहे की जर एखाद्या खेळाडूने नियम मोडले तर त्याच्याबरोबरचा करार मोडला जाऊ शकतो.
सामन्यांमध्ये खेळाडू बॉलवर लाळ वापरू शकणार नाहीत
आयसीसीने कोरोनामुळे क्रिकेटमध्ये चेंडू चमकण्यासाठी लाळ वापरण्यास बंदी घातली आहे. आयपीएलमध्ये प्रथमच हा नियम लागू होईल. प्रत्येक संघाला दोनदा इशारा देण्यात येईल. तिसर्यांदा दंड म्हणून विरोधी संघाच्या खात्यात 5 धावा जोडल्या जातील. कोरोनामुळे टॉस झाल्यानंतर दोन्ही संघांचे कर्णधार हात मिळवू शकणार नाहीत.